ISO 14052 standardı tedarik zincirindeki malzeme akış maliyet muhasebesinin, pratik alanda uygulanması amacıyla rehberlik sağlamaktadır. Bu standart, ISO 14000 standart ailesinin bir parçasıdır.
ISO 14052 standardı ilk olarak 2017 yılında yayınlanmıştır. “Çevre yönetimi, malzeme akışı maliyet muhasebesi, bir tedarik zincirinde pratik uygulama için rehberlik” adını taşıyan ISO 14052 standardı, 2017 yılında yayınlanan haliyle hale geçerliliğini sürdürmektedir.
ISO 14052 standardı, ISO 14051’de açıklanan malzeme akışı maliyet muhasebesi ilkelerine ve genel olarak bu çerçeveye dayanmaktadır. Malzeme akışı maliyet muhasebesi, kısaca MFCA olarak bilinmekte ve firmalar açısından önemsenmektedir.
ISO 14052 standardı kuruluşları bazı konularda rehberlik sağlamaktadır. Bu rehberliğin öncelikli adımlarından biri kuruluşlar arasındaki malzeme akış maliyet muhasebesinin entegrasyonudur. Bunun yanı sıra standardın sağladığı bir diğer rehberlik alanı ise, tedarik zincirinde malzemelerin ve enerjinin verimliliğini artırmaktır. Bunun yanı sıra tedarik zincirinde MFCA’nın doğru bir şekilde uygulanmasına yönelik adımlara da rehberlik edilmektedir.
ISO 14052 standardında sunulan malzeme akış maliyet muhasebesinde bazı rehberlik uygulamaları vardır. Bu uygulamaların başında, tedarik zincirinde malzeme ve enerji verimliliğini artırmaya yönelik olarak senaryolar yer almaktadır. Bunun yanı sıra standart içerisinde tedarik zinciri boyunca malzeme akışı maliyet muhasebesinin doğru ve başarılı bir şekilde uygulanmasına yönelik ilkelere de rehberlik edilmektedir. 14052 standardı aynı zamanda bilgi paylaşımıyla birlikte MFCA’nın uygulanmasında pratik adımları da içermektedir.
Malzeme akışı maliyet muhasebesi, tedarik zincirinin tüm aşamalarında uygulanabilmektedir. Bu aşamalarda, malzeme akışı, enerji kullanımın değerlendirilmesi ve kapsamlı bir biçimde sürdürülebilirlik sağlanması için temel oluşturulmaktadır. Örnek vermek gerekirse, MFCA bilgileri, tedarik zincirinde oluşabilecek potansiyel risklerin belirlenmesinde ve azaltılmasında kullanılabilir. Bunun yanı sıra çevresel göstergelerin izlenmesi de bu standartlar sayesinde sağlanabilmektedir. Malzeme akışı maliyet muhasebesi, tedarik zincirinde uygulandığında bir çok alanda iyileştirme sağlayabilir. Bu uygulamalarda tedarikçiler ve müşteri arasındaki ana bağlayıcı kuruluşlar ile tedarikçiler arasındaki tedarik zinciri yönetimi bilgi paylaşımı, yönetim uygulamalarını ve iletişim mekanizmalarını iyileştirebilir.
ISO 14052 standardı içerisinde yer alan malzeme akışı maliyet muhasebesi oldukça geniş kapsamlı bir uygulamadır. Bu uygulamaların kapsamı, bir tedarik zincirinde yer alan birden fazla kuruluşu kapsayabilir. Bu durum özellikle malzemelerin ve enerjinin daha verimli kullanılmasını sağlayacaktır. Entegre yaklaşımlar tedarik zincirinde yer alan firmalar açısından her zaman avantaj sağlayacaktır. Tedarik kuruluşundaki farklı işletmeler bu sayede çeşitli çevresel ve ekonomik çıkarlar elde edebilirler.
ISO 14052 standartları sayesinde toplam malzeme kayıplarını azaltmak mümkündür. Ana malzeme, enerji kullanımı ve yardımcı malzemeler bu standart sayesinde daha verimli biçimde kullanılır. Bu sayede firmalar açısından maliyetleri düşürmek mümkün hale gelmektedir. Maliyetlerin yanı sıra çevresel performansın artması da bu uygulamaların bir diğer faydasıdır. Sera gazının azaltılması, daha yüksek enerji verimliliği gibi faydalar hem mali hem de prestij açısından firmalara önemli getiriler sağlar.
Bunun yanı sıra tedarik zincirinde yer alan paydaşlar arasında işbirliğini artırmak, güven sağlamak ve iş ilişkilerini daha iyi noktalara getirmek için ortak fırsatlar doğabilir. Tedarik zincirinde yer alan firmalar arasında güvenilir bir ilişki ve ortak bir anlayış, işbirliğini teşvik eder. Bu durum aynı zamanda karşılıklı malzeme akışı maliyet muhasebesi işbirliği yoluyla uzun vadeli sözleşmeler elde etmenize de yardımcı olacaktır.
ISO 14052 standardı, firmalara ve kuruluşlara tedarik zincirinde uygulanmak üzere birçok madde sunmaktadır. Bu maddelerin uygulanarak, ISO 14052 standardına kavuşmanız, firmanız açısından verimin artmasına da işaret etmektedir. ISO 14052 standardı kapsamında birçok madde yer almaktadır. Bu maddeler şu şekilde sıralanmaktadır;
